Page 30 - ATA YAYINCILIK 8. Sınıf Sınır Tanımayan Dil Bilgisi
P. 30
YARDIMCI ÖGELER
5. Belirtisiz nesne yükleme sorulan “ne” sorusuyla 7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde belirtisiz nes-
bulunur. Yalnız cümlede özneyi bulmadan belirti- ne kullanılmıştır?
siz nesne bulunmaz. Aksi takdirde belirtisiz nesne,
A) Hafta sonu yapacağı görüşme planladığı gibi
özne gibi kullanılmış olur. Örneğin, “Akşamları bir
gitmezse hayallerini bir süre erteleyecek.
iki saat kitap okurum.” cümlesinin yüklemi “okurum”
B) Günde iki litre su tüketmek sizin için çok önem-
çekimli fiilidir. Okuyan kim / ne sorusunun cevabı
li.
“ben”dir ve cümlenin öznesidir. Özneyi bulduktan
C) Kolesterol seviyesini dengede tutmak için kır-
sonra ne okurum sorusunun cevabı “kitap”tır ve
mızı et tüketmemelisiniz.
cümlede belirtisiz nesne olarak kullanılmıştır. Öz-
D) Havuzlu villalar firmamızın yapacağı projeler-
neyi bulmadan ne okurum sorusu sorulsaydı kitap
den bir tanesi.
sözcüğü özne olarak alınacaktı.
Bu bilgilere göre aşağıdaki cümlelerin hangi-
sinde belirtisiz nesne kullanılmıştır?
A) Yaşamına yön verenler onun neler yapacağını
önceden tespit ediyor. 8. “Nereye” sorusu hem yer tamlayıcısını hem de zarf
B) Yazar dil becerisini kullanarak yapıtını ortaya tamlayıcısını buldurmaya yöneliktir. Yalnız yer tam-
çıkarır. layıcısı olan sözcük ismin yönelme, bulunma ya da
C) Zaman ve mekân anlatımları ile içerik arasın- ayrılma hâl eklerinden birini mutlaka almalıdır.
daki ilişki dil ile şekillenir.
D) Yolculuğuna renk katacak kitaptan rastgele bir Bu bilgiden hareketle altı çizili sözcüklerden
sayfa açtı. hangisi zarf tamlayıcısı olarak kullanılmıştır?
A) Dediklerini bulman için iki sokak aşağıya inme-
lisin.
B) Dedenden kalan eşyalar yukarıda olmalı.
C) Siz gelmeden iki saat önce dışarı çıktı.
D) Sabahtan beri aradığımız kedi içeriden çıktı.
6. “Akşam” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangi-
sinde zarf tamlayıcısı olarak kullanılmıştır?
A) Akşam, beni küçüklüğümden beri korkutan bir
zaman dilimidir.
B) Kızımın nişanlandığı akşamı dün gibi hatırlıyo- 9. “Romanda anlatacağı olayın nasıl gelişeceğini, na-
rum. sıl sonlanacağını enine boyuna düşünüyordu.”
C) Laboratuvara bıraktığı testlerin sonuçları ak-
Cümlesinin nesnesi aşağıdakilerin hangisinde
şam gelmişti.
doğru verilmiştir?
D) İş seyahatinden döndükleri akşamdı yaşanan-
lar. A) nasıl gelişeceğini, nasıl sonlanacağını
B) olayın nasıl gelişeceğini, nasıl sonlanacağını
C) anlatacağı olayın nasıl gelişeceğini, nasıl son-
lanacağını
D) Romanda anlatacağı olayın nasıl gelişeceğini,
nasıl sonlanacağını
29