Page 32 - ATA YAYINCILIK 8. Sınıf Sınır Tanımayan Dil Bilgisi

CÜMLEDE VURGU, ARA SÖZ
3898

1. Yüklemi fiil olan cümlelerde vurgu yükleme en ya- 3. İsim cümlelerinde vurgu yüklemin üzerindedir. Yük-
kın olan ögenin üzerindedir. Örneğin, “Birkaç gün lemin cümlenin başında, ortasında ya da sonunda
sonra seni görmek için Erbaa’ya geleceğim.” cüm- olması fark etmez.
lesinde vurgu yer tamlayıcısının üzerindedir. Eğer
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde
yüklem cümlenin başında ise vurgu yüklemin üze-
vurgu farklı bir ögenin üzerindedir?
rindedir.
A) Uzun ince bir yoldaymış seyyah.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde B) Geç saatlere kadar dinlenmeden yazardı.
vurgu farklı bir ögenin üzerindedir? C) Issızdı bırakıp gittiğin bu şehir.

A) İspanya’dayken bir edebiyat meraklısı ahbabı- D) Elindeki çok büyük bir kozdu.
nın isteğiyle bu çeviri için birçok resim çizmişti.
B) O günden sonra kahramanları ağaçlar olan bir
güzel dünya yarattı.
C) Tanıştığı gazetecilerde, genellikle yazarlarda
Avrupa’daki örneklerine benzemeyen gariplik-
ler gördü.
D) Bu haberleri, o zamanın en meşhur gazetesi 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ara söz farklı
yayımlamıştı. bir ögenin açıklayıcısı olarak kullanılmıştır?

A) Dil, milletlerin anlaşmasını sağlayan gizli an-
laşma, esrarengiz fırsatlar sunuyor insanlara.
B) Öğretmenler alfabeyi, harfler bütününü, mini-
cik öğrencilere zevkle öğretiyor.
C) Mimarlık, hayalimdeki meslek, her geçen gün
2. Ara sözler cümlede bir ögenin açıklayıcısı olarak uzaklaşıyor benden.
kullanılabilir. Örneğin, “Onu, en sevdiği varlığı, her D) Antikalar, tarihin şahitleri, açık artırmada satıldı.
gün arıyor.” cümlesinde “en sevdiği varlığı” ara
sözü onu sözcüğünün yani nesnenin açıklayıcısı
olarak kullanılmıştır.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ara söz yer
tamlayıcısının açıklayıcısı olarak kullanılmıştır?

A) Son maçını, Galatasaray-Fenerbahçe müsa-
5. “mı / mi / mu / mü” soru edatı vurguyu kendinden
bakasını, yönetecek.
önceki sözcüğün üzerine kaydırır. Örneğin, “Sen
B) Tokat’a, çocukluğumun geçtiği şehre, dönüyo-
akşam mı nöbete gideceksin?” cümlesinde vurgu
rum artık.
zarf tamlayıcısının üzerine kaymıştır.
C) Babam, evimizin direği, en sonunda seni affet-
ti. Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde
D) Cep telefonu, çağımızın belası, gençlerin elin- vurgu farklı bir ögenin üzerindedir?
den düşmüyor.
A) Sen mi beni alacaksın otogardan?
B) Zaman mı yetmedi tüm soruları çözmeye?
C) Toplantıdan önce kahve mi alırsınız?
D) Konuyu anlatırken hizmetli mi içeri girdi?

31