Page 112 - ATA YAYINCILIK 8. Sınıf Ben Korkmam T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Soru Bankası

ATATÜRKÇÜLÜK VE ÇAĞDAŞLAŞAN
TÜRKİYE

EĞİTİM VE KÜLTÜR ALANINDAKİ GELİŞMELER

TEVHİD-İ TEDRİSAT KANUNU (3 Mart 1924) ✦ Atatürk bu kurum vesilesiyle Türk dilinin araştırılıp geliştiril-
Osmanlı Devleti’nde çok uluslu yapı nedeniyle eğitimde birlik mesini, bilim dili hâline getirilmesini ve yabancı dillerin etkisin-
yoktu. Medreselerin yanı sıra modern okullar ile yabancı okullar den kurtarılmasını amaçlamıştır.
ve azınlık okulları da bulunmaktaydı. Bu durum, yeni Türk devle-
tinde eğitimde birliğin sağlanmasını gerekli kılmıştı. Türk Tarih Kurumu ve Türk Dil Kurumunun kurulması
✦ Hazırlanan bu kanunla eğitim ve öğretim faaliyetleri ile okullar Atatürk’ün milliyetçilik ilkesi doğrultusunda yapılmış bir
Millî Eğitim Bakanlığına bağlanmış ve böylece eğitimdeki ikili- yeniliktir.
ğe son verilmiştir.
ÜNİVERSİTE REFORMU
✦ Medreseler kapatılmıştır.
✦ Çağdaş Türkiye’nin bilim ve teknoloji alanında da gelişmesini
✦ Karma eğitime geçilerek, eğitim zorunlu hâle getirilmiştir.
isteyen Atatürk üniversitelerle ilgili çalışmalarda bulunmuştur.
Eğitimde eşitliğin sağlanması halkçılık, medreselerin ✦ Osmanlı Devleti’nden kalan Dârülfünun adındaki üniversite-
kapatılması ise laiklik ilkesiyle ilgilidir. nin geliştirilmesiyle ilgili İsviçreli bilim adamı Albert Malche’ye
(Albırt Malc) rapor hazırlatılmıştır.
HARF İNKILABI VE MİLLET MEKTEPLERİ (1 Kasım 1928) ✦ Malche, raporunda;
✦ Osmanlı Devleti’nde Arap alfabesi kullanılmaktaydı. İslami- • yabancı dil eğitimine ağırlık verilmesi,
yet’in kabulünden sonra Türklerde Arapça yaygınlaşmıştı.
• bilimsel araştırma yapılması,
✦ Arapçanın Türk dil yapısına uygun olmadığı ve bu dilde oku- • öğretim üyelerinin yetiştirilmesi,
ma yazmanın zor olduğu gerekçesiyle Latin alfabesine geçil- • sosyal tesisler yapılması,
miştir.
• bilimsel konferans ve kongreler düzenlenmesi önerilerine yer
✦ 1 Kasım 1928 tarihinde “Yeni Türk Alfabesinin Kabulü ve Tat- vermiştir.
biki Hakkında Kanun” ile Latin alfabesine geçilmiştir.
Malche’nin raporu üzerinden yapılan çalışmalar sonucunda
✦ Böylece okuma ve yazmanın kolaylaşması, okur-yazar ora- Dârülfünun 1933 yılında “Üniversite Reformu” ile “İstanbul Üni-
nının artırılması amaçlanmıştır.
versitesine” dönüştürülmüştür.
✦ Yeni alfabeyi halka öğretmek amacıyla ülke genelinde 1 Ocak ✦ Tıp, Hukuk ve Fen ve Edebiyat fakülteleri açılmış, yurt dışın-
1929 tarihinde Millet Mektepleri açılmıştır.
dan hocalar getirilmiştir.
✦ Millet Mektepleriyle genç yaşlı herkese okuma yazma öğretil- ✦ 1933’te açılan İstanbul Üniversitesinin yanı sıra Ankara’da
miştir.
“Dil ve Tarih- Coğrafya Fakültesi” ve “Yüksek Ziraat Enstitüsü”
Latin alfabesinin kabulüyle batılılaşma yolunda bir ye- açılmıştır.
nilik yapılarak Avrupa ile yakınlaşma sağlanmıştır. Bu KÜLTÜR, SANAT VE SPOR
yenilik, aynı zamanda laiklik ilkesi ile ilgilidir.
✦ Osmanlı Devleti’nden kalan “Sanayi-i Nefise Mektebi” 1924
TÜRK TARİH KURUMU (12 Nisan 1931) yılında yapılan düzenlemeyle “Güzel Sanatlar Akademisine”
✦ Atatürk, Türk Tarih Kurumunu kurarak Türk tarihinin araştı- dönüştürülmüştür.
rılması ve Türklerin dünya medeniyetlerine olan katkılarının ✦ 1924’te “Topkapı Sarayı” müze olmuş ve Ankara’da “Etnoğ-
ortaya çıkarılmasını amaçlamıştır. rafya Müzesi” açılmıştır.

TÜRK DİL KURUMU (12 Temmuz 1932) ✦ Yine aynı yıl Ankara’da “İnkılap Sergisi” adıyla resim sergisi
ve müzik öğretmenliğiyle ilgili “Musiki Muallim Mektebi” açıl-
✦ İslamiyet’in kabulünden sonra Selçuklularda ve daha sonra mıştır.
Osmanlı Devleti’nde dil birliği olmamıştır. Halkın kullandığı dil
Türkçe, ülkenin bilim ve edebiyat dili ise Arapça ve Farsça’dır. ✦ 1937 yılında İstanbul’da “Resim ve Heykel Müzesi” açılmıştır.
✦ Bu durum, dil konusunda çalışmaları gerekli kılmış ve bu ✦ Köylerde, atıcılık, cirit ve güreş müsabakaları ve belediyeler-
amaçla 12 Temmuz 1931 tarihinde “Türk Dil Kurumu” kurul- de stadyum, spor salonlarının yapılması teşvik edilmiştir.
muştur.

111