Page 199 - ATA YAYINCILIK 7. sinif Turkce Soru Dunyasi

2 TÜRKÇE Anlatım
Test Bozuklukları

3827
1. Anlatım bozukluğuna yol açan nedenlerden biri de sözcüğün yanlış anlamda kullanılmasıdır. Sesleri veya anlamları bir-
birini çağrıştıran sözcüklerden biri diğerinin yerine kullanılırsa anlatım bozukluğuna yol açar. Birbiriyle karıştırılan söz-
cüklerden bazılarının anlamları TDK tarafından şu şekilde verilmiştir:

Ayrıntı: Teferruat, tafsilat, detay.
Ayrım: Benzer şeyleri birbirinden ayıran özellik, başkalık, fark.
Yetkili: Herhangi bir işte yetkisi olan (kimse).
Yetkin: Gerekli olgunluğa erişmiş, olgun, kâmil, mükemmel.

Mahsur: Kuşatılmış, sarılmış, çevrilmiş.
Mahzur: Sakınca, engel.
Kaplamak: Her yanını örtmek, istila etmek.
Kapsamak: İçine almak, sınırları içine almak. TÜRKÇE
Buna göre, aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır? Test

A) Konuyu ona açıklamakta herhangi bir mahsur görmemiştim.
B) Fabrikadan bir yetkili, açıklama üstüne açıklama yapıyordu.
C) Zor bir görevdi, en küçük ayrıntıyı bile atlamamak lazımdı.
D) Her yanı kaplayan derin sessizliği suyun çağıltısı bozuyor.

2. Çarşıya Ömer’le birlikte gidecektik fakat Ömer sözünde durmadı.

Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sözcüklerden birinin yanlış anlamda kullanılması
B) Sözcüğün yanlış yerde kullanılması
C) Anlamca çelişen sözlerin bir arada kullanılması
D) Bir sözcüğün gereksiz yere kullanılması

3. Sözcüklerin cümlede gerektiği yerde kullanılmaması, anlam karışıklığı yaratır ve söylenilenin yanlış anlaşılmasına yol
açar. Genellikle bu tarz anlatım bozukluğunda zarf olarak kullanılması gereken sözcük, yanlış yerde bulunduğu için bir
başka sözcüğün sıfatı olur. Bu da yanlış anlamlar ortaya çıkarır.

Buna göre, aşağıdaki cümlelerin hangisinde sözcüğün yanlış yerde kullanılmasından kaynaklanan bir anlatım bo-
zukluğu yoktur?

A) Siz de bu kârlı işten kesinlikle kazançlı çıkacaksınız.
B) Fazla soğukta kalmayın, hastalanıp yatağa düşersiniz sonra.
C) Kitapta ilginç Afrika ülkeleri hakkında bilgiler bulunmaktaydı.
D) Uyandığımdan beri çok başım ağrıyordu.

199 7. SINIF