Page 144 - ATA YAYINCILIK 6. Sınıf Ben Korkmam Türkçe Soru Bankası
P. 144

DİL BİLGİSİ


                                                   İSİM


          Evrendeki canlı cansız bütün varlıkları ve tüm   Topluluk İsimleri
          kavramları tek tek ya da tür olarak karşılayan   Çoğul eki almadığı hâlde pek çok varlığı ya da
          sözlere isim (ad) denir. İsimler varlıklara ya da   kavramı karşılayan isimlerdir.        Çoğul eki, eklendi-
          kavramlara verilişlerine, varlık ya da kavramla-  •  Küme, orman, sürü vb.                ği sözcüklere ço-
          rın sayılarına ve varlık ya da kavramların oluş-                                          ğul anlamı dışında
          larına göre çeşitli gruplara ayrılırlar.     •  Orkestra  konsere  başlamadan  önce  uzun   farklı anlam ilgileri de
                                                          süre hazırlandı.                          katabilir. Bu anlam
          VERİLİŞLERİNE GÖRE İSİMLER
                                                       OLUŞLARINA GÖRE İSİMLER                      ilgileri bazı durumlarda
          Özel İsimler                                                                              ekteki çokluk anlamını
                                                       Somut İsimler
          Tek olan ve benzeri olmayan varlıklara verilen                                            ortadan kaldırır.
          isimlerdir.                                  Duyu organlarımızın en az biriyle algılayabildi-  Örnek:
                                                       ğimiz ya da bilimin kesin olarak varlığını ispat
          •  Aslı, Karadeniz, Belgrad vb.
                                                       ettiği varlıkların isimleridir.              "Okulumuza otuz beş
          Tür (Cins) İsimleri                                                                       yaşlarında bir öğret-
                                                       •  Çuval, kaşık, musluk vb.
          Aynı türden pek çok varlığın ya da kavramın   Soyut İsimler                               men geldi." cümlesin-
          tamamını kastederek karşılayan isimlerdir.                                                deki -lar eki, cümleye
                                                       Duyu  organlarımızın  algılayamadığı,  madde
          •  Kalem, kumbara, güvercin vb.                                                           yaklaşıklık anlamı
                                                       hâlinde bulunmayan kavramların isimleridir.  katmıştır.
          SAYILARINA GÖRE İSİMLER                      •  Mutluluk, kaygı, fikir, düş vb.
          Tekil İsimler
          Sadece tek bir varlığı ya da kavramı karşılayan
          isimlerdir.                                   Eldeki ayna güzel
          •  Kedi, çiçek, ağıt vb.                      Yüz güzel, ayna güzel
                                                        Güzel yâri görenler
          Çoğul İsimler
                                                        Dediler ay ne güzel
          Aynı türden birden çok varlığı ya da kavramı   Oturmuş saçın tarar
          karşılayan  isimlerdir.  Çekim  eki  olan  -lar/-ler   Dizinde ayna güzel
          eki ile oluşturulurlar.
                                                        Bu  dizelerde  aşağıdakilerden  hangisi
          •  İnsanlar, taşıtlar, elmalar vb.
                                                        yoktur?
                                                        A)  Somut isim
          Aşağıdaki cümlelerin hangisinde çoğul eki     B)  Cins isim
          almış isim, çoğul anlam taşımamaktadır?
                                                        C)  Soyut isim
          A)  Yere düşen kütükleri bir bir kaldırdık.   D)  Topluluk ismi
          B)  Kitaplarımı ve defterlerimi evde bıraktım.
          C)  Annemler köye gitmek için hazırlanıyor.
                                                                                                    Topluluk adları da
          D)  İnsanlar sesi duyunca çabucak toplandı.   Bu  dizelerde  ayna,  yüz,  el,  saç  gibi  birçok
                                                        somut isim kullanılmıştır. Bu isimler aynı za-  öteki adlar gibi çokluk
                                                        manda cins isimdir. Bolca tekrar edilen güzel     eki alabilir.
          "C" seçeneğinde yer alan çoğul eki -gil ekinin   ismi  soyuttur.  Dizelerde  topluluk  ismi  kulla-  Örnek:
          yerini tutmuş, çoğul anlam katmamıştır.       nılmamıştır.                                Alaylar, milletler, ordu-
                                                                                                    lar vb.
                                         Cevap: C                                     Cevap: D


                                                                                                                 143
   139   140   141   142   143   144   145   146   147   148   149