Page 99 - 8. SINIF OCAK TATİL FASİKÜLLERİ

TÜRKÇE SÖZEL 4

1. Vitray; renkli cam parçalarının genellikle bir motif oluşturacak biçimde, birbirine bağlı kurşundan bölmelere yerleşti-
rilmesiyle oluşturulan ve daha çok tapınaklarda kullanılan yarı saydam pencere süslemelerine verilen addır.
Tezhip; Türk süsleme sanatlarından biridir. Kelime anlamı “Altınla Süslemek” tir. 18 ve 22 ayar ezilmiş altınla ve
muhtelif renklerle kitap ve levha gibi yazma eserlerin süslenmesidir.
Hat; Arap yazısını estetik ölçülere bağlı kalıp güzel bir şekilde yazma sanatıdır.
Ebru; kendine özgü tekniklerle hazırlanan ve tekneye alınan suyun üzerinde boyalarla oluşturulan desenlerin
kâğıda aktarılmasıyla yapılan geleneksel bir sanattır.
Aşağıdaki görsellerden hangisi yukarıda tanıtılan sanatlardan birine örnek olarak gösterilemez?
A) B)

C) D)

2. Işık, içinde ilerlediği ortamdan daha yoğun bir ortama geçiş yaptığında genellikle yavaşlar ve kırılır; yani ışığın
hareket doğrultusu değişir. Girdiği ortamda hızı değişen ışığın boşluktaki hızına kıyasla yavaşlama miktarı kırılma
indisi adı verilen katsayı ile ifade edilir. Çoğunlukla ışığı geçirebilen ortamların yoğunluğu arttıkça kırılma indisleri
büyüme eğilimindedir. Ortamlar arası yoğunluk farkı ne kadar yüksekse hız değişimi de o oranda fazla olur. Görme
duyumuzla net görüntüler elde etmemiz, ışığın gözümüze girdiği bölümde gerçekleşen kırılmalarla mümkün olur.
Kırılma indisi 1 olan havadan gözümüze ulaşan ışık, ilk olarak kavisli yapısıyla bir mercek gibi çalışan korneada
kırılır. Korneanın kırılma indisi yaklaşık 1,37’dir. Burada yavaşlatılarak doğrultusu değiştirilen ışınlar gözün merke-
zine doğru odaklanır. Daha sonra kırılma indisi bir miktar daha büyük olan göz merceğinde son odaklaması yapılır
ve net görüntünün elde edileceği sarı beneğe yönlendirilir. Kırılma indisi 1,34 olan deniz suyunda ilerleyen ışık
gözümüze ulaştığında, korneayla tuzlu su arasındaki indis farkı düşük olduğu için ışığın doğrultusu çok az değişir.
İlk kırılma yeterli olmadığı için göz merceğindeki kırılma da ışığı yeterince odaklayamaz. Yeni odak mesafesi göz
küremizin arkasında, sarı beneğin oldukça uzağındadır. Bu yüzden su altında yüksek hipermetropluk derecesiyle
oluşan görüntü beynimizde bulanık olarak algılanır.

Aşağıdakilerden hangisi bu metindeki altı çizili sözcüklerden her hangi birinin açıklaması değildir?

A) Bir şeyi sevmeye, istemeye veya yapmaya içten yönelmek
B) Bir olayı veya bir nesnenin varlığını duyu organlarıyla kavramak, idrak etmek

C) Saydam bir ortamdan başka bir saydam ortama geçen bir ışın, doğrultu değiştirmek
D) İyi görüntü elde etmek, görüntüyü tam odak noktasına düşürmek için alıcı merceğini düzenlemek

2 8. SINIF OCAK TATİL FASİKÜLLERİ