Page 53 - ATA YAYINCILIK 8. Sınıf Sınır Tanımayan Dil Bilgisi

FİİLDE ÇATI KARMA - 1

6. Çok yüksek notalara çıkarsak ses kıvrımlarımız 9. Geçişli cümlelerde yüklem olan fiil nesne alabilirken
yüksek sesle titreşirken boynumuzdaki gerginliği geçişsiz cümlelerde yüklem olan fiil nesne alamaz.
hissedebiliriz.
Bu bilgiye göre,
Aşağıdaki cümlelerin hangisi çatı yönünden I. Ahmet Hamdi Tanpınar’la ilgili bazı hatıralarını
yukarıdaki cümle ile özdeştir? anlatmıştı bize.
A) Birçok erkek konuşurken ses kıvrımları sani- II. Uzun zamandır bu bölgede bozayıya rastla-
yede yaklaşık yüz yirmi kez titreşir. madım.
B) Bütün okurlarıma onun eserlerini hiç tereddüt III. Durumu önce onun bakış açısından düşünelim.
etmeden tavsiye edebilirim. cümlelerin hangisi ya da hangileri geçişsizdir?
C) Yön bulmak için sıklıkla kullandığımız pusula
A) Yalnız II. B) I ve II.
Çinliler tarafından icat edilmiş.
C) I ve III. D) II ve III.
D) Bizi eve kadar bıraktığınız için çok teşekkür
ederim.
10. Önceleri empresyonizm ve kübizmin etkisinde resim-
ler yaptı ve kübist resimlerini Barselona’da sergiledi.

Yukarıda altı çizili fiillerin çatı özelliği sırasıyla
aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?
A) etken-geçişli etken-geçişsiz
7. “Oyun bitiminde…………………………………….”
B) edilgen-geçişsiz etken-geçişli
Yukarıda söz öbeği aşağıdakilerden hangisi ile C) etken-geçişli etken-geçişli
tamamlanırsa cümle etken ve geçişli olur? D) etken-geçişsiz etken-geçişli

A) oyuncular büyük bir coşkuyla alkışlandı.
B) seyirciler bir sürprizle karşılaştı. 11. I. Virüs bilgisayara zarar vermeden silindi.
C) tiyatrodaki seyirciler oyuncuları alkışladı.
II. Beş tekrar sonunda konu iyice anlaşıldı.
D) salon on dakikada boşaltıldı.
III. Yarım saat yürüdükten sonra biraz sakinleşti.
Yukarıdaki cümlelerin hangisi ya da hangileri
edilgen çatılıdır?

A) Yalnız II. B) I ve II.
C) I ve III. D) II ve III.
8. Etken çatılı cümlelerde işi yapan belli iken edilgen
çatılı cümlelerde işi yapan belli değildir.
12. Aşağıdaki cümlelerin hangisi nesne-yüklem
Bu bilgiye göre aşağıdaki cümlelerin hangisin- ilişkisine göre diğerlerinden farklıdır?
de işi yapan bellidir?
A) Bazı arkadaşlar mağaranın sadece yarısına
A) Bayram yaklaştığından saçları kesildi. kadar gitmemizi istiyordu.
B) Sabah erken saatte inekler sağıldı. B) Koltuğundan kalkmadan sırada bekleyenlere
C) Evsiz kalan insanları görünce duygulandı. uzattı.
D) Depremzedelere çadır ve bir haftalık erzak da- C) Her şeye rağmen araştırmaya başladık.
ğıtıldı. D) Uzun yıllardır yaşadığı sahil kasabasını terk etti.

52