Page 178 - ATA YAYINCILIK 8. Sınıf Ben Korkmam Fen Bilimleri Soru Bankası
P. 178

MADDE VE ENDÜSTRİ


                                                MADDENİN ISI İLE ETKİLEŞİMİ - 1


            ÖZ ISI                                                                                 Öz ısı
            İlk sıcaklıkları ve kütleleri aynı olan farklı maddelere eşit ısı verildiğinde   Maddeler  j / g°C  cal / g°C
            son sıcaklıkları eşit olmaz. Bunun nedeni öz ısılarının farklı olmasıdır. Bir   Su  4,18         1
            maddenin 1 gramının sıcaklığını 1°C arttırmak için gerekli olan ısıya öz ısı
            denir.                                                            Buz          2,09             0,5
                                                                             Demir         0,46            0,115
            •   Farklı maddelerin öz ısıları farklıdır. Öz ısı ayırt edici bir özelliktir.
                                                                             Bakır         0,37             0,1
            •   Öz ısının birimleri cal / g°C ya da j / g°C’tur.
                                                                           Zeytinyağı      1,96             0,47
            •   Öz ısısı büyük olan madde, geç ısınır geç soğur. Öz ısısı küçük olan   Alkol  2,54         0,608
                madde, çabuk ısınır, çabuk soğur. Örneğin güneşin altında duran ara-  Cam  0,836            0,2
                banın metal kısımlarının sıcaklığı, cam kısmının sıcaklığından daha
                fazladır.




                                                    •  Öz ısısı büyük olan maddeleri, öz ısısı küçük olan maddelerle aynı sıcaklığa ulaş-
                                                      tırmak için öz ısısı büyük olan maddelere daha fazla ısı vermek gerekir. Kısaca ısı,
                  100 g                 100 g         öz ısı ile doğru orantılıdır. Aynı kütledeki su ve zeytinyağı 5 dakika ısıtıldığında zey-
                   Su                 Zeytinyağı
                                                      tinyağının sıcaklığı daha yüksek olur çünkü zeytinyağının öz ısısı daha küçüktür.
                        100 g                100 g    Suyu, zeytinyağı ile aynı sıcaklığa ulaştırmak için suyu daha fazla ısıtmak gerekir.
                         Su                 Zeytinyağı
                        100 g                100 g
                         Su                 Zeytinyağı

            KÜTLE, SICAKLIK İLİŞKİSİ:


                                        150 g
                  100 g
                   Su                     Su             •  İlk sıcaklıkları aynı olup kütleleri farklı olan aynı cins maddelere, aynı ısı
                                              150 g        verildiğinde kütlesi az olanın sıcaklığı daha fazla olur.
                        100 g
                         Su                    Su        •  Kütle, sıcaklık artışı ile ters orantılıdır.
                          5 dakika ısıtılıyor.  150 g
                        100 g
       İlk sıcaklık:   20°C Su            20°C  Su
       Son sıcaklık:   80°C               60°C
                                5 dakika ısıtılıyor.
             İlk sıcaklık:   20°C              20°C
             Son sıcaklık:   80°C  5 dakika ısıtılıyor.  60°C
             İlk sıcaklık:   20°C              20°C
             Son sıcaklık:   80°C              60°C
            KÜTLE, ISI İLİŞKİSİ:
                  100 g                 200 g
                   Su                     Su

                                              200 g
                        100 g                            •  Kütleleri farklı olan aynı sıcaklıktaki aynı cins sıvılardan kütlesi fazla olanın
                         Su                    Su          ısısı fazladır.
       İlk sıcaklık:   20°C              20°C  200 g
                        100 g                            •  Kütle, ısı ile doğru orantılıdır. Örneğin aynı sıcaklıktaki sulara eşit miktarda
                         Su                    Su
                                                           buz konulduğunda 200 g kütleli su, buzları daha kısa sürede eritir. Bu da
             İlk sıcaklık:   20°C              20°C        ısısının fazla olduğunu gösterir.

             İlk sıcaklık:   20°C              20°C


                                        200 g
                  100 g                                                                                            177
                   Su                     Su
                                              200 g
                        100 g
                         Su                    Su
                                              200 g
                        100 g
                         Su                    Su
   173   174   175   176   177   178   179   180   181   182   183