Page 157 - ATA YAYINCILIK 7. Sınıf Ben Korkmam Türkçe Soru Bankası

FİİLLER

İSME GELEN EK FİİLİN ÇEKİMLERİ

Normalde isimler kip ya da şahıs ekleri alamazlar, ☞ Ek fiilin görülen geçmiş zaman çekimi, bu
diğer bir deyişle çekime giremezler. İsimlerin cüm- kipin fiillerdeki çekimi ile aynıdır.
Ek fiilin olumsuz soru lede yargı bildirir hâle gelmeleri ek fiil almaları ile • Yalnızdım, yalnızdın, yalnızdı, yalnızdık,
biçimi değil sözcüğü mümkündür. Ek fiil isme gelir ve sonrasında bu fiil yalnızdınız, yalnızdılar
üzerine mı, mi, mu, mü şahıs ve kip eklerini alır. Böylece isim cümlede yargı
soru ekinin getirilmesi ile bildiren söz hâline gelmiş olur. Ek fiil diğer fiillerden ☞ Ek fiilin duyulan geçmiş zaman çekimi, bu
yapılır. Çekim sırasında farklı olarak sadece dört kipte çekimlenir. kipin fiillerdeki çekimi ile aynıdır.
isim + değil + soru eki + ☞ Ek fiilin geniş zaman çekimi diğer çekimlerin- • Çocukmuşum, çocukmuşsun, çocukmuş,
ek fiil kalıbına uyularak den farklı olarak zaman eki almadan doğrudan çocukmuşuz, çocukmuşsunuz, çocukmuşlar
soru eki, değil edatı ile şahıs ekleri ile yapılır. Bu kipte şimdiki zaman ☞ Ek fiilin şart kipi çekimi, bu kipin fiillerdeki çe-
ek fiilin arasına girer. anlamı da belirgindir. kimi ile aynıdır.
Örnek: 1. Tekil Şahıs: -ım/-im/-um/-üm • Lazımsam, lazımsan, lazımsa, lazımsak, la-

O gelen sen değil miydin? 2. Tekil Şahıs: -sın/-sin/-sun/-sün zımsanız, lazımsalar
Ek fiilin sorulu olumsuz 3. Tekil Şahıs: -dır/-dir/-dur/-dür ☞ İsimlere gelen ek fiilde olumsuz çekimler için
şart çekiminde ise soru -ma/-me olumsuzluk eki kullanılmaz. Bunun ye-
1. Çoğul Şahıs: -ız/-iz/-uz/-üz rine değil kelimesi kullanılır.
eki ek fiilden sonra
2. Çoğul Şahıs: -sınız/-siniz/-sunuz/-sünüz
getirilir: • bozuktu g bozuk değildi
3. Çoğul Şahıs: -dırlar/-dirler/-durlar/-dürler
İsim + değil + ek fiil + (bozuk idi) g (bozuk değil idi)
soru eki biçimine dönü- ☞ Ek fiilin geniş zamanının üçüncü şahıs çe- ☞ İsimlere gelen ek fiilde soru eki, ek fiilden
şür. kimlerinde görülen ve bazı kullanımlarda önce gelir.
düşen -dır eki, bir fiilin ekleşmesi ile ortaya
Örnek: • İstediği olduğu için mutlu muydu bizim ufak-
çıkmıştır.
Kapımızı çalan umut lık?
• Onun söyledikleri genelde doğrudur.
değilse mi? Kim bilir ne ☞ Ek fiilin şart kipi soru eki aldığı zaman fark-
yaparız o zaman! • Sizler soru çözmede çok hızlısınız. lılık gösterir. Şart eki doğrudan ada eklenir
ve soru eki daha sonra gelir.
• Onu arasam mı bilmiyorum.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ek fiilin ge-
niş zamanıyla çekimlenmiş bir isim yoktur?

A) Bu şehirde doğduğun için çok şanslısın. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili keli-
B) Bu kitap benim en sevdiğim romandır. me "ek fiil" almıştır?
C) Bu hafta işler az olduğu için daha rahatız. A) Bu dağın zirvesine üç günde varıyoruz.
D) İlk iki yarışmacı birer adım öne çıksın. B) Dikkat ediyorum, sürekli üzgünsünüz.
C) Sorsanız size olmayacağını anlatırdım.

D) Bizim kitabımız daha güzel bir kitaptı.
"A" seçeneğinde şanslı, "B" seçeneğinde roman,
"C" seçeneğinde rahat sözcükleri ek fiilin geniş
zaman kipiyle çekimlenmiştir. "D" seçeneğinde
"B" seçeneğinde üzgün sözcüğü ek fiil almıştır.
yargı bildiren sözcük çık fiilidir ve emir kipi ile çe-
Diğer altı çizili sözcükler ek fiil almamıştır.
kimlenmiştir.
Cevap: B
Cevap: D

156