Page 326 - ATA YAYINCILIK 6. Sınıf Ben Korkmam Fen Bilimleri Soru Bankası

ELEKTRİĞİN İLETİMİ

ELEKTRİKSEL DİRENÇ VE BAĞLI OLDUĞU FAKTÖRLER - 1

AMPUL PARLAKLIĞININ BAĞLI OLDUĞU FAKTÖRLER

1) İletkenin Uzunluğu: Bir devrede sadece iletkenin uzunluğu değiştirilerek ampul parlaklığı değiştirilebilir. İletkenin uzunluğu
“L” harfi ile gösterilir.
• İletkenin (telin) uzunluğu arttıkça elektrik enerjisinin iletimi daha zor olur. Bu nedenle telin uzunluğu arttıkça ampul par-
laklığı azalır.
Bu durum için değişkenler:

Bağımsız Değişken Kontrol Edilen Değişken Bağımlı Değişken
Telin uzunluğu Telin kalınlığı ve cinsi Ampul parlaklığı

2) İletkenin Dik Kesit Alanı (Kalınlığı): İletkenin kalınlığı arttıkça elektrik enerjisinin iletimi daha kolay olur. Bu nedenle
iletkenin kalınlığı arttıkça ampul parlaklığı artar. İletkenin kalınlığı (dik kesit alanı) “S” harfi ile gösterilir.
Bu durum için değişkenler:

Bağımsız Değişken Kontrol Edilen Değişken Bağımlı Değişken

İletkenin kalınlığı İletkenin uzunluğu ve cinsi Ampul parlaklığı
• Bir devrede sadece iletkenin kalınlığı değiştirilerek ampul parlaklığı değiştirilebilir.
3) İletkenin Cinsi: İletkenin cinsi değiştikçe elektrik enerjisinin iletimi değişir. Yani telin cinsi değiştikçe ampul parlaklığı
değişir.
Aynı kalınlık ve uzunlukta, farklı cins-
İletkenlik artar. teki maddelerin iletkenlikleri arasındaki

Gümüş Bakır Altın Alüminyum Çinko Nikel Demir karşılaştırma görseldeki gibidir.
• İletkenliği en fazla olan madde gü-
İletkenlik azalır. müştür.
Bu durum için değişkenler:

Bağımsız Değişken Kontrol Edilen Değişken Bağımlı Değişken

Telin cinsi Telin kalınlığı ve uzunluğu Ampul parlaklığı

• Bir devrede sadece iletkenin cinsi değiştirilerek ampul parlaklığı değiştirilebilir.

Eda, yandaki devrede bulu- Telin uzunluğunu artırmak, teli inceltmek ve devreye bir
nan ampullerin parlaklığını ampul eklemek ampul parlaklığını azaltır. Bakır telin ilet-
artırmak istiyor. kenliği demir telden fazla olduğu için demir tel yerine bakır
Demir tel kullanılması ampul parlaklığını artırır.
S
Yanıt C
2L

Buna göre Eda, aşağıdakilerden hangisini yapmalıdır?

A) Demir telin uzunluğunu artırmalı.
B) Bir ampul eklemeli.
C) Demir tel yerine aynı özellikte bakır tel kullanmalı.
D) Demir teli inceltmeli.

325