Page 318 - ATA YAYINCILIK 6. Sınıf Ben Korkmam Fen Bilimleri Soru Bankası
P. 318

ELEKTRİĞİN İLETİMİ


                                             İLETKEN VE YALITKAN MADDELER


            Maddeler elektrik iletkenliğine göre iki çeşittir.



                              İletken Maddeler                     İletken Maddeler: Elektrik enerjisini ileten yani üzerinden
                                                                   elektrik enerjisinin geçmesine izin veren maddelere iletken
                                                                   maddeler denir.
               Katı İletkenler                    Sıvı İletkenler  •   Altın, bakır, demir, alüminyum, nikel, çinko gibi metaller
                • Kurşun kalem ucu                • Tuzlu su         iletken maddelerdir.
                • Altın                           • Limon suyu
                • Gümüş                           • Sirke          •   İletken  maddelerden,  elektrik  enerjisinin  taşınmasında
                • Çinko      Metaller             • Çeşme suyu       yani kullanılacak yere ulaştırılmasında yararlanılır.
                • Alüminyum                       • Maden suyu     •  Devrenin test uçları arasına herhangi bir madde bağlan-
                                                  • Soda             dığında ampul yanıyorsa madde iletkendir.
                                                  • Cıva
                                                  • Yağmur suyu


                                                                   Yalıtkan Maddeler: Elektrik enerjisini iletmeyen yani üze-
                            Yalıtkan Maddeler
                                                                   rinden elektrik enerjisinin geçmesine izin vermeyen madde-
                                                                   lere  yalıtkan maddeler denir.
                  Katı Yalıtkanlar          Sıvı Yalıtkanlar       •   Bakalit, ebonit gibi plastikler yalıtkan maddelerdir.
              • Yün        • Seramik         • Saf su              •   Yalıtkan maddeler, elektrik çarpmalarından yani elektriğin
              • Porselen   • Kauçuk          • Şekerli su
              • İpek       • Cam             • Kolonya               zararlı etkilerinden korunmak amacıyla kullanılır.
              • Plastik    • Kumaş           • Etil alkol          •  Devrenin  test  uçları  arasına  bir  madde  bağlandığında
              • Tahta      • Mika            • Zeytinyağı            ampul yanmıyorsa madde yalıtkandır.




                            Gümüş      Bakır     Altın    Alüminyum      Çinko      Nikel     Demir

                •   Metallerin iletkenliği ok yönünde artar. Gümüş en iyi iletkendir.
                •   Elektrik enerjisinin iletiminde genellikle bakır ya da alüminyum teller kullanılır. Çünkü bu metaller çok iyi iletken
                  olup maliyetleri daha düşüktür. Ayrıca kolay işlenebilir özelliktedir.

                •   Gazlar genellikle yalıtkandır. Örnek: Helyum, hava vb.



                İletken ve Yalıtkan Maddelerin Kullanıldığı Yerler
                Araç ve gereçler üretilirken kullanım amacı göz önüne alınarak uygun iletken ve yalıtkan maddeler tercih edilir.
            Örneğin;


                               Yalıtkan

                                          •   Prizde veya elektrikli araçta elektrik enerjisi olup olmadığını kontrol etmek amacıyla
                                            kullanılan kontrol kaleminde,
              İletken


                                                                                                                 317
   313   314   315   316   317   318   319   320   321   322   323