Page 84 - ATA YAYINCILIK 5. Sinif Turkce Soru Dunyasi

TÜRKÇE
Test

Ses Bilgisi TÜRKÇE 1
Test

5. Dilimizde bir kelime eğer "f, s, t, k, ç, ş, h, p" ünsüzleri olarak bildiğimiz sert ünsüzlerden biriyle biterse ve kendisin-
den sonra yumuşak ünsüzler olan "c, d, g" harfleriyle başlayan bir ek gelirse bu ekin başında yer alan "c, d, g" sertle-
şerek "ç, t, k"ye dönüşür. Bu kurala "ünsüz benzeşmesi" ya da "ünsüz sertleşmesi" adı verilir.

Buna göre aşağıdaki sözcüklerden hangisi "-de/-da" hâl ekini alırsa ünsüz benzeşmesi meydana gelmez?
A) Defter B) Dolap C) Kâğıt D) Toprak

6. Aşağıda, ses olaylarıyla ilgili bazı kurallar verilmiştir:

✔ Tek heceli sözcüklerden birçoğu ünsüz yumuşamasına uğramaz: saç ➙ saçı
✔ Dilimize yabancı dillerden girmiş sözcükler ünsüz yumuşamasına uğramaz: millet ➙ milleti
✔ Özel isimlerde ünsüz yumuşaması yazıda gösterilmez: Mehmet ➙ Mehmet'i

Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi bu kurallardan herhangi biri ile örneklendirilemez?

A) Söyledikleri zaten ipe sapa gelmez şeylerdi. B) Bu kış Zonguldak'a gitmek zorunda mıyım?
C) Haber, yurdun her tarafına kısa sürede yayılmıştı. D) Bu hareket, milletlerarası hukuka zıt bir hareketti.

7.
Yaşım ilerledikçe daha çok anlıyorum
I
Ne büyük nimet olduğunu ah ey güzel gün,

Boş yere üzülmekte mana yok, anlıyorum!

Kadrini bilmek lazım artık her açan gülün,
II
Şükretmek türküsüne daldaki her bülbülün;
III
Yanmak da olsa artık aşk ile yaşıyorum.

Bu dizelerde numaralanmış sözcüklerde yer alan ses olayları aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?
I II III
A) Ünlü düşmesi Ünsüz yumuşaması Ünsüz benzeşmesi
B) Ünlü daralması Ünlü düşmesi Ünlü düşmesi
C) Ünsüz yumuşaması Ünlü daralması Ünlü düşmesi
D) Ünsüz benzeşmesi Ünlü düşmesi Ünsüz yumuşaması

8. Yabancı dillerden dilimize girmiş bazı sözcükler, ünlü ile başlayan bir ek aldığında veya "etmek, olmak" gibi yardımcı
fiillerle birleştiğinde ünsüz türemesi oluşur: "Onun geleceğini zannediyorum." cümlesinde altı çizili "n" harfi türemiş-
tir.

Buna göre, aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisinde ünsüz türemesi yoktur?
A) "Affetmek, büyüklüktür." deyip suçluyu bağışlamıştı. B) B şıkkının daha doğru olduğunu düşünüyorum.

C) Dostumun altıncı hissi gerçekten de kuvvetlidir. D) Gencecik beyinler oradan oraya çok koşturuyor.
Yeni Nesil Soru Dünyası 84