Page 170 - ATA YAYINCILIK 5. Sınıf Ben Korkmam Türkçe Soru Bankası
P. 170

YAZIM KURALLARI


                     BÜYÜK HARFLERİN KULLANILDIĞI YERLER


          ☞  Cümle büyük harfle başlar.                ☞  Millet, devlet, boy, dil, lehçe adları büyük

             •  Sedef kakmalı kutularda muhafaza et-      harfle başlar.                            İki noktadan sonra
                tikleri değerli kemanları vardı.          •  Kazak ve Kırgız boyları birbirlerine ben-  gelen cümleler büyük
                                                             zedikleri  gibi  Kazakça  ve  Kırgızca  da
          ☞  Dizeler büyük harfle başlar.                                                           harfle başlar.
                                                             çok yakın iki lehçedir.
             •  Yunus okur diller ile,

                Ol kumru bülbüller ile,                   •  Kazakistan ve Kırgızistan birbirine kom-  Biraz düşünürsek bu
                Hakkı seven kullar ile,                      şu iki devlettir.                      sorunun cevabını bu-
                Çağırayım Mevla’m seni.                ☞  Din ve mezhep adları ile dinle ya da mito-  luruz: Onlar bilgilerin-
                                                          loji ile ilgili kavramlar büyük harfle başlar.  den çok bilgisizliklerini
          ☞  Özel adlar büyük harfle başlar.                                                        gösterirler.
                                                          •  Cebrail, hem Müslümanlık için hem de
             •  Kâzım Karabekir, Türk ordusunun gör-                                                İki noktadan sonra
                düğü en büyük kumandanlardandır.             Hristiyanlık için önemli bir melektir.  cümle veya özel ad

          ☞  Kişi  adlarından  önce  ve  sonra  gelen  un-                                          niteliğinde olmayan
             vanlar, saygı sözleri, rütbe adları ve lakap-  Akrabalık adı olup lakap veya unvan ola-  örnekler sıralandı-
             lar büyük harfle başlar.                   rak kullanılan kelimeler büyük harfle baş­  ğında bunlar büyük
                                                                                                    harfle başlamaz.
             •  Sayın Prof. Dr. Zeynep Topel aramıza    lar. Akrabalık bildiren kelimeler ise küçük
                katıldı.                                harfle  başlar.  Örneğin  “dayı”  sözcüğü  bir
                                                        kimsenin  lakabı,  takma  adı  olarak  kul-  Böyle evleri bilirsiniz:
             •  Tevfik Efendi yeni kâhyamızdı.          lanıldığında  büyük  yazılır:  “Cemal  Dayı,   büyük odalar, geniş

             •  İstanbul, Mareşal Fevzi Çakmak’ın do-   İstanbul’un meşhur komiserlerinden biriy-   koridorlar, yüksek
                ğum yeridir.                            di.” Aynı  kelime  akrabalık  adı  olarak  kul-  tavanlar...
                                                        lanıldığında  küçük  harfle  yazılır:  “Cemal
          ☞  Hayvanlara verilen özel adlar büyük harfle   dayı memleketten otlu peynir getirmiş.”
             başlar.
                                                        Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangi-
             •  Yeni  köpeğim  çok  küçük  olduğu  için   sinde akrabalık adlarının yazımıyla ilgili
                adını Fındık koydum.                    bir yanlışlık yapılmıştır?


                                                        A)  Ahmet  Ağabey,  iş  bulmamda  bana
                                                            çok yardımcı olmuştu.

                                                        B)  Süheyla teyzenin yaptığı keklerin ko-
           Aşağıdaki sözcüklerden hangisi cümle             kusu mahalleyi sardı.
           içinde her zaman büyük harfle başlar?        C)  Nene Hatun’u Erzurum’da tanımayan

           A)  Deniz              B)  Ay                    kimse yoktur.
           C)  Ağrı               D)  Türk              D)  Dün Baba Gündüz’ün ölüm yıl dönü-

                                                            mü için tören düzenlendi.


           Türk  sözcüğü  cümle  içinde  her  zaman
           büyük harfle başlar. Diğer seçeneklerdeki    “A”  seçeneğinde  akrabalık  unvanı  olan
           sözcükler ise kullanıldığı anlama göre bü-   ağabey küçük harfle başlaması gerekirken
           yük ya da küçük harfle yazılabilir.          büyük harfle başlamıştır.
                                        Cevap: D                                     Cevap: A


                                                                                                                 169
   165   166   167   168   169   170   171   172   173   174   175