Page 41 - 7_SINIF_EKSPERT_UPS_FEN_BİLİMLERİ_KONU_ANLATIMLI_SORU_BANKASI

ÜNİTE 2 HÜCRE VE BÖLÜNMELER
HÜCRE VE BÖLÜNMELER

1. BÖLÜM: HÜCRE Ribozom: Protein sentezinden sorumlu organeldir. Tüm
canlı hücrelerde bulunur.
Canlının canlılık özelliği gösteren en küçük yapı ve
görev birimine hücre adı verilir. Golgi cisimciği (Golgi aygıtı): Bitki ve hayvan hücrele-
rinde paketleme yapılması ve salgı (süt, ter, tükürük vb.)
İnsan vücudunda çok sayıda hücre bulunur. Buna üretilmesinden sorumlu organeldir.
karşın tek bir hücreden oluşan canlılar da vardır.
Mitokondri: Hücrenin enerji santrali gibidir. Gerek duyu-
En basit canlıdan en gelişmişine kadar tüm canlılar lan enerji, oksijenli solunum ile mitokondride üretilir. Bitki
hücreden oluşur.
ve hayvan hücrelerinde ortak olarak bulunur.
Hücrenin Temel Kısımları
Endoplazmik retikulum: Bitki ve hayvan hücrelerinde
Hücreler görevlerine ve bulundukları canlıya göre bazı madde iletiminden sorumlu organeldir.
farklılıklar gösterse de hücreler üç temel kısımdan olu- Koful: Hücrede besin, su, atık gibi maddelerin depolan-
şur. Bunlar:
dığı yerdir. Hayvan hücrelerindeki kofullar küçük ve çok
Hücre zarı sayıdadır. Bitki hücrelerindeki kofullar ise hayvan hücre-
lerindekilere göre daha büyük ve az sayıdadır.
Sitoplazma
Lizozom: Hayvan hücresinde hücre içi sindirimde gö-
Çekirdektir.
revlidir. İlkel bitki hücrelerinde bulunur. Gelişmiş bitki
hücrelerinde bulunmaz.
Sentrozom: Gelişmiş bitki hücrelerinde bulunmayıp
hayvan hücrelerinde bulunur. Hücre bölünmesinde gö-
rev alır.

Kloroplast: Yalnızca bitki hücrelerinde bulunur. Yapısın-
da bulunan klorofil ile bitkilere yeşil renk verir. Fotosen-
tez yaparak besin ve oksijen üretir.
Hücre Zarı
Hücreleri çepeçevre saran canlı, esnek ve seçici ge- Çekirdek
çirgen bir yapıya sahiptir.
Hücrenin yönetim ve kalıtım merkezidir.
Seçici geçirgen özelliği ile hücreye giren ve hücreden Hücrenin; büyüme, gelişme, bölünme, solunum, bo-
çıkan maddelerin denetimini yapar. Temel yapısı; şaltım gibi faaliyetlerini yönetir.
protein, yağ ve karbonhidrattan oluşur.
Hücreyi korur ve hücreye şekil verir. Çekirdeğin içinde canlının kalıtsal özelliklerini (göz
rengi, saç rengi, yaprak şekli gibi) belirleyen yapılar
ÖNEMLİ bulunur.
Bitki hücrelerinde hücre zarının dışında yer alan, tam Canlıların genetik özellikleri hücrelerindeki çekirde-
geçirgen yapıda ve hücre zarını destekleyen hücre ğin içinde bulunan kromozomlarda taşınır.
duvarı (hücre çeperi) bulunur.
Kromozomlar, DNA ve özel proteinlerin birleşmesiy-
Hücre duvarı cansızdır ve hayvan hücrelerinde bulun- le oluşur.
maz.
Kromozom
Sitoplazma DNA
Çek rdek
Çekirdek ile hücre zarının arasını dolduran yumurta Nükleot d Gen
akı kıvamında, yarı saydam ve akışkan bir sıvıdır. A T T
G G G A
Sıvı olduğu için büyük oranda sudan oluşur. A
C C C T
Sitoplazmada bulunan ve beslenme, solunum, bo- Hücre
şaltım gibi yaşamsal faaliyetleri gerçekleştiren yapı-
lara organel denir. Kromozom – DNA – Gen – Nükleotid
Sitoplazmada yer alan organeller şunlardır: Mito-
kondri, kloroplast, koful, sentriyol, ribozom, golgi ci-
simciği, endoplazmik retikulum, lizozom.

41