Page 201 - Ekspert EDU Fen Bilimleri 5. Sınıf
P. 201
Maddenin Tanecikli Yapısı E K S P E R T GELİŞME
MADDENİN DOĞASI EDU5-F-040 TESTİ 1
1. Taha, bir pinpon topu ve yay kullanarak maddenin tanecikli 3. Sızdırmaz ve hareketli pistonlardan oluşan kabın içerisine
yapısı ile ilgili aşağıdaki etkinliği gerçekleştirmiştir. tıpa açılarak bir miktar su dolduruluyor. Kabın görünümü
Şekil 1’deki gibi oluyor. Ardından, pistonlar hareket ettiri-
lerek kabın genişlemesi sağlanıyor. Son durumda, kabın
görünümü Şekil 2’de gösterildiği gibi oluyor.
Tıpa
Hareketl p ston Hava Hareketl p ston
Yayın bir ucuna pinpon topunu sabitlemiş ve yukarı doğru Su
bir kuvvet uygulayıp bıraktığında pinpon topu bir süre Şek l 1
aşağı ve yukarı yönlü hareketler yapmıştır.
Taha’nın yaptığı etkinlik ile ilgili olarak,
I. Pinpon topunu maddelerin taneciklerine benzetmiştir.
II. Gerçekleşen hareket, maddenin titreşim hareketine
benzetilmiştir.
Şek l 2
III. Bu hareketi katı, sıvı ve gaz maddelerin tanecikleri ger-
çekleştirir. Buna göre bu etkinlikten yola çıkılarak,
ifadelerinden hangileri doğrudur? I. Sıvılar ve gazlar öteleme hareketi yapabilir.
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III D) I, II ve III II. Gazların belirli bir hacimleri yoktur.
E K S P E R T çıkarımlarından hangileri yapılabilir? D) I, II ve III
III. Sıvıların belirli bir şekli ve hacmi yoktur.
C) I ve II
B) Yalnız II
A) Yalnız I
2. Öğrenciler sınıfta 3 gruba ayrılarak katı, sıvı ve gaz tane- 4. Suyun katı, sıvı ve gaz hâlleri aşağıdaki şemada gösteril-
ciklerini canlandırmak için bir etkinlik yapmıştır. miştir.
1. grup katı tanecikleri,
2. grup sıvı tanecikleri,
3. grup gaz tanecikleri canlandırmıştır.
Buna göre grupların canlandırma sırasında yapmış
oldukları hareketlerden hangisi yanlıştır?
Buz Su Buhar
A) 1. grup kol kola girip sadece titreşim hareketi yapmıştır.
Su katı hâlden gaz hâle doğru geçerken,
B) 2. grup birbirine tutunmadan sürtünerek öteleme hare-
keti yapmıştır. I. Taneciklerinin hareketliliği artar.
C) 3. grup birbirine tutunmadan birlikte dönme hareketi II. Tanecikler arası boşluk azalır.
yapmıştır. III. Tanecikleri daha düzenli hâle gelir.
D) 3. grup diğer gruplardan daha düzenli bir şekilde sıra- durumlarından hangileri gerçekleşir?
lanmıştır.
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III
201
201
E K S P E R T EDU FEN BİLİMLERİ
E K S P E R T